Moeten moe
hoe ver gaan we met leuke dingen doen?
Enige tijd geleden stelde ik mijn cursisten op de hondenschool, de volgende vraag: Wat mogen jullie honden eigenlijk allemaal WEL?
Het heeft zeker twee minuten geduurd, voordat de eerste voorzichtige antwoorden kwamen. Op de vraag; “wat mogen ze niet”, had ik binnen datzelfde tijdsbestek waarschijnlijk een A4-tje vol gehad. Wat mogen ze wel, is natuurlijk ook een rare vraag. Met wel mogen, hebben we niet het gevoel dat we de controle hebben. In tegendeel. Dit is veel eerder controle los laten.
Dat laatste valt voor hondenbaasjes niet mee. Ik moet toch de leider zijn? Hij moet toch doen wat ik zeg? Uiteraard is het bijzonder wenselijk dat wij de hond door de mensenwereld kunnen leiden. Maar: is overmatige controle niet veel vaker de oorzaak van een probleem in plaats van de oplossing? Wat willen wij nu eigenlijk? Alles moet aan een bepaald beeld voldoen. Als wij een profiel op zouden stellen voor onze soort, wat zou daar dan in staan? Altijd sociaal vaardig, nooit agressief, behulpzaam, coöperatief, oplossingsgericht denkend, zorgzaam, intelligent, enz. enz. Wie van ons past daar dan in? Heeft de rest dan probleemgedrag? Moeten die in therapie?
Alles en iedereen moet iets tegenwoordig. Onze honden moeten wel of mogen niet. Ze mogen niet reactief zijn. Ze moeten braaf zijn, ze moeten goed luisteren, ze mogen geen initiatief nemen, want godverhoede dan zijn ze dominant! Ondertussen passen wij (die zelf bijna nergens in passen) deze vorm van ‘moeten en mogen’, op alle levende wezens in onze omgeving toe. Is het een probleem als jouw hond niet bij alle andere honden kan? Tegenwoordig wel. Ze moeten alles maar leuk vinden. Omdat dat nu eenmaal zo hoort.
In het samenzijn met levende wezens, kun je helemaal geen eisenlijstje op tafel leggen. Heel vaak vraagt het aanpassen en inschikken. Alles is individu, alles is context! Dat accepteren, kan tot heel veel moois leiden. Is het een idee, dat wij eens gaan roeien met de riemen die we hebben, in plaats met de riemen die we willen? Eén van mijn honden doe ik absoluut geen plezier met veel onbekende soortgenoten om haar heen. Ze wordt hier bijzonder geïrriteerd van. Ik heb ook zo’n man. Maar, hij mag het zeggen, zij niet. Zij moet in therapie. En leren, dat heel veel vreemde honden, heel erg leuk zijn. Dus, met speeltjes en voertjes en/of correctielijntjes gewapend, gaan we de strijd aan tegen haar persoonlijkheid. En verdomd! Na een tijdje (en wat gemopper van mijn kant), reageert ze niet meer. Het is gelukt! Of, toch niet? Heb ik nu daadwerkelijk haar probleem op gelost of alleen mijn eigen probleem?
Het is het laatste. Zie liet van buiten zien wat ik wilde, maar van binnen kolkte de vulkaan. Alles in mij zag dat zij er niet echt gelukkiger van werd. Voor mij is het belangrijk dat ook mijn hond gelukkig is. Daarom ben ik er mee gestopt. Ze mag van mij gewoon de pest aan andere groepen honden hebben. Daar hoeft helemaal geen label op. Dit is wie ze is. En ik vind het best. We zijn ineens een stuk gelukkiger samen. We hoeven ze helemaal niet overal van te ‘genezen’. Samen leven is samen aanpassen. Soms kijk ik naar mijn honden en denk: Als jij nou vrij was om te gaan, zou je dan bij mij blijven? Zou je af en toe even weggaan? Kom je alleen ’s avonds thuis of kom je helemaal nooit meer?
Op het laatste hoop ik echt niet. Mijn hart kan dat niet aan. Ik hou van ze. Misschien wel verstikkend veel. Omdat ik hier helemaal niet meer aan wil denken, roep ik: ‘We gaan op straatje en we nemen de bal mee’. Eenmaal bij de poort sla ik mijn armen om hun nek en houd ze stevig vast. Natuurlijk gaan ze niet bij mij weg. Ze blijven bij mij. Ze zullen wel moeten!
